Wróć do: HISTORIA
Jak hartowała się stal - czyli z wizytą w KMZ w roku 1960
Każdy posiadacz radzieckiego motocykla zastanawiał się chyba
przynajmniej raz w życiu, jak powstają nasze maszyny. Współczesne
opowieści o tym, jak to ktoś odnalazł niedopałki papierosów w misce
olejowej, zwyczajne wióry z obróbki skrawaniem w skrzyni biegów, czy też
odpadający płatami lakier, skłaniają nas ku wyobrażeniu, że na takiej
linii produkcyjnej trwała nieustanna libacja, przerywana tylko świętami
1-go Maja i Dniem Zwycięstwa.
W niniejszym materiale pokażemy Wam, jak to odbywało się równo 50 lat
temu; w jakich warunkach powstawały wtedy motocykle i jak wyglądali
ludzie, którzy pracowali w fabryce.
Oto unikatowy zbiór fotografii z życia zakładu w 1960 roku.
1. Fabryczna ulotka reklamowa motocykla M-72
2. Fabryczna ulotka reklamowa zmodernizowanej wersji M-72-N1
3. Fabryczna ulotka reklamowa motocykla K-750
4. Fabryczna ulotka reklamowa motocykla k-750 z nowym wózkiem
5. Krótka charakterystyka techniczna K-750
9. K- 750 widok od strony wózka
10. Montaż motocykla k-750
11. Montaż wózka motocykla K-750
12. Wstępne docieranie motocykla. Drogowe próby motocykli zostały
zamienione na stacjonarne. Koła motocykla wjeżdżającego na stanowisko
zostają ustawione na wałkach za pomocą podnośnika pneumatycznego. Napęd
rolek brany jest od silnika motocykla poprzez tylne koło, a chłodzenie
cylindrów zabezpieczone jest wentylatorami napędzanymi od przednich
rolek. Straty zabierają około 6 KM mocy silnika.
14. Widok na linię montażową
15. Podwieszana linia montażowa dla międzycechowego podawania
mechanizmów i detali o długości 150 metrów. (pozwala zaoszczędzić
pracę 12 ludzi)
16. Linia do przesyłu skrzyni biegów
17. Półautomatyczne stanowisko AS-5 dla obróbki kół zamachowych
motocykla K-750, przygotowane z normalizowanych węzłów konstrukcji
NIIAT. Posiada 3 głowice GS2 położone wertykalnie. Pozwala to
czterokrotnie zmniejszyć pracochłonność.
18. Wielopozycyjne półautomatyczne stanowisko do obróbki karteru silnika
K-750, wykonujące jednoczesne operacje otworów pod koło napędu pompy
olejowej, wał rozrządu oraz otworów mocowania prądnicy. Stanowisko to
pozwoliło zrezygnować z trzech stanowisk uniwersalnych i czterokrotnie
zmniejszyło pracochłonność.
19. Półautomatyczne stanowisko AS7 do obróbki prawej i lewej głowicy
cylindra motocykla K-750 przygotowane z normalizowanch węzłów
konstrukcyjnych NIIPT; na stanowisku jednocześnie zachodzi
wiercenie i cechowanie otworów do mocowania cylindra do głowicy i
nacięcie gwintów pod świece, dzięki czemu pracochłonność zmalała
trzykrotnie.
20. Sześciopozycyjne półautomatyczne stanowisko dla obróbki tłoków.
Jednocześnie wierci i roztacza otwór pod sworzeń, frezuje dwa
temperaturowe rowki i roztacza dwa kanaliki pod pierścienie oporowe.
Stanowisko zastąpiło cztery uniwersalne stanowiska: jedną frezarkę
pionową, wytaczarkę i dwie tokarki. Pracochłonność zmalała trzykrotnie.
21. Półautomatyczne stanowisko dla obróbki karteru silnika; posiada 5
głowic z dziewięcioma elementami skrawającymi. Jednocześnie wykonuje
cztery otwory pod prowadnice popychaczy, frezuje dwie powierzchnie pod
pokrywy zaworów , wierci otwory kanału olejowego i frezuje dwie
kieszenie olejowe. Stanowisko zastąpiło 6 uniwersalnych stanowisk: dwie
frezarki pionowe, jedną frezarkę poziomą i trzy wiertarki.
Pracochłonność zmalała czterokrotnie.
22. Tokarka karuzelowa, na której następuje pełna obróbka kół
zamachowych silników. Pracochłonność zmalała dwukrotnie.
23. Półautomat HA-1663 dla detali 05121 zastąpił pięć stanowisk.
Wydajność - 130 detali na godzinę.
24. Stanowisko do wykonywania otworów w bębnie koła z wymianą
normalizowanej głowicy; pozwoliło to zmechanizować ciężką pracę ręczną i
dało możliwość obsługi dwóch stanowisk jednemu człowiekowi.
25. Wprowadzenie nawęglania gazowego w elektropiecach C-90 i C-95
zamiast nawęglania proszkowego.
26. Odlewniczy piec łukowy DS.-05 do produkcji żeliwa i stali z małą
zawartoącią siarki, dla detali motocykla. Proces w pełni zautomatyzowany
27. Zalewanie korkowych form cylindra motocykla żeliwem na linii
produkcyjnej.
28. Półautomatyczne dwupozycyjne stanowisko dla przygotowania UKF-2 form
o rozmiarach 400 x 600 mm. Wydajność - 40 półform cylindrów na godzinę.
Czas formowania, polimeryzacji i temperatura reguluje się automatycznie.
29. Maszyna ciśnieniowa z pompą zębatą, przeznaczona do przygotowania
łatwotopliwych modeli precyzyjnych odlewów. Wydajność maszyny 1000
modeli na godzinę. Dzięki wprowadzeniu maszyny uwolniono od pracy
ręcznej pięciu pracowników. Braki w modelach zredukowano do minimum.
30. Stanowisko do odlewania karteru skrzyni biegów. Na spawanej
podstawie zmontowany jest pulpit sterowniczy i cztery siłowniki
pneumatyczne. Wydajność maszyny 80 do 100 karterów na zmianę.
Zastosowanie maszyny zastąpiło pracę trzech pracowników. Liczba braków
zmniejszyła się z 10 do 3 %.
31. Stanowisko z trzema siłownikami pneumatycznymi dla odlewów
żebrowanych głowic cylindra silnika. Wydajność stanowiska 150 głowic na
zmianę. Jeden pracownik obsługuje dwa stanowiska. Dzięki wprowadzeniu
stanowiska uwolniono od pracy ręcznej pięciu ludzi. Zlikwidowano braki w
postaci nieszczelnych głowic, które przy odlewach w masie formierskiej
dochodziły do 20 % ogólnej ilości.
32. Przygotowanie gwintowanych wstawek - pierścieni do form ciśnieniowych
metodą frezowania. Nowa metoda przyspieszyła nacinanie gwintów od 10 do
15 razy.
33. Przyrząd do szlifowania końcówek popychaczy zaworowych, przygotowany
przez szlifierza Cechu nr 2 P.G.Biełousowa
34. Zalety zastosowania bimetalicznego cylindra.
35. Proces technologiczny przygotowania błotników - stary, metodą
odkuwania w matrycach na zimno i nowy, metodą głębokiego profilowania.
Unifikacja półproduktów na trzy błotniki zmniejszyła liczbę pracowników
na linii z 13 do 6 i zlikwidowała pracę ręczną. Pozwoliła zaoszczędzić
rocznie 293 tony materiału i 371,9 tysięcy rubli.
36. Modernizacja oprzyrządowania w zakładach KMZ; automat do produkcji
szprych, stanowisko do nacinania gwintów w nyplach, dwa stanowiska do
frezowania kół zębatych tylnej przekładni, wielowrzecionowa wiertarka
półautomatyczna.
37. Nowa metoda nacinania pary kół zębatych tylnej przekładni z
oczyszczaniem odlewów profila zęba.
38. Zgrzewarka punktowa MTP-75. Wydajność - 60 gondoli wózka K-750 na
zmianę.
39. Urządzenie spawalnicze MszM-25m. Wydajność - 400 tłumików na zmianę.
40. Produkcja przednich błotników z tworzywa sztucznego - wyrób
eksperymentalny.
41. Maszyna do odlewania detali z kapronu.
42. Gazowy piec komorowy nieutleniającego podgrzewania wyrobów metalowych
do kucia w matrycach.
43. Jak wyżej. Piec przygotowany we współpracy z instytutem gazowniczym
Akademii Ukraińskiej SSR, przeznaczony do podgrzewania metalowych
półproduktów do tłoczenia na gorąco lub kucia do temperatury 1200-1250
stopni.
44. Zmechanizowana linia lakiernicza malowania detali motocykla w polu
elektrostatycznym.
45. Kabina lakiernicza do lakierowania detali w polu elektrostatycznym.
Zalety: zużycie farby zmniejszone o 20 procent, proces lakierniczy
zautomatyzowany zmniejsza pracochłonność i polepsza warunki
sanitarno-higieniczne; proces przyspieszony ze względu na użycie promieni
podczerwonych - skrócony z 40 do 8 minut.
46. Przechodnia termoradiacyjna kabina susząca. Temperatura w kabinie
podnosi się automatycznie do 150 stopni, suszenie detali realizowane
jest za pomocą promieni podczerwonych. Czas pobytu detalu w kabinie 8
minut.
Wszystkie ilustracje pochodzą z albumu, wydanego przez Kijowską Radę Gospodarki Narodowej w roku 1960.